Τετάρτη 27 Αυγούστου 2008

Χωρισμός του κράτους από την κυβέρνηση

Παρέμβαση του καθηγητή Xρήστου Γιανναρά,
στην "Καθημερινή της Κυριακής" 10 Αυγούστου 2008

Όταν οι πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης προσέρχονται στις κάλπες, είναι για να εκλέξουν κυβέρνηση που θα διαχειριστεί τη λειτουργία του κράτους σε διάστημα συγκεκριμένων ετών. Το κράτος υπάρχει, λειτουργεί, η εκάστοτε κυβέρνηση απλώς διαχειρίζεται τη λειτουργία του, την κατευθύνει στους προγραμματισμούς της στόχους που ο λαός ενέκρινε - επέλεξε με την ψήφο του.
Μόνο στην Ελλάδα ψηφίζουμε στις εκλογές όχι κυβέρνηση που θα διαχειριστεί τη λειτουργία του κράτους, αλλά αρχηγό-σωτήρα που θα συγκροτήσει κράτος, θα το κάνει να λειτουργήσει, θα «επανιδρύσει» το κράτος. Είναι η εναγώνια προσδοκία μας από την εποχή του Καποδίστρια και συνεχίζεται ακόμα: Να βρεθεί ηγέτης που να φτιάξει κράτος και για μας του Ελληνες, θεσμούς, λειτουργίες κοινωνικού σώματος στην Ελλάδα. Εκατόν ογδόντα χρόνια τώρα ψηφίζουμε με την ελπίδα μήπως και γίνει το θαύμα.
Το αυτονόητο για τους άλλους θα είναι θαύμα για μας. Να αποκτήσουμε υπουργεία, δημόσιους οργανισμούς, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας που να λειτουργούν, να υπηρετούν τις κοινές ανάγκες. Να είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι κοινωνικοί λειτουργοί, όχι συνδικαλισμένα παράσιτα, εκβιαστές του πολίτη. Τα νοσοκομεία, τα σχολειά, οι κοινωνικές ασφαλίσεις, η δημόσια τάξη, τα τρένα, τα λιμάνια, η είσπραξη των φόρων να λειτουργούν αυτοδύναμα και αποτελεσματικά όποια κυβέρνηση κι αν βρίσκεται στην εξουσία. Να μην εξαρτάται η λειτουργία και η στελέχωση του κράτους από την κυβέρνηση, να χωριστεί το κράτος από την κυβέρνηση.
Στην Ελλάδα, το κάθε κόμμα που γίνεται κυβέρνηση παραδίδει θεσμούς και λειτουργίες στα στίφη ενός υπόκοσμου κομματικών «ημετέρων» που καιροφυλαχτούν να διαγουμίσουν την κοινωνική περιουσία, να ηδονιστούν με την αυθαιρεσία του εξουσιαστή. Γνωστά και χιλιοειπωμένα όλα αυτά, όμως δεύτερη πολιτική δύναμη στη χώρα, «αξιωματική αντιπολίτευση», παραμένει με την ψήφο των εμπαιγμένων πολιτών, το κόμμα που κατάργησε και το τελευταίο ίχνος λειτουργικής αυτοδυναμίας του κρατικού μηχανισμού: Το ΠΑΣΟΚ ακύρωσε τον θεσμό των Γενικών Διευθυντών στα υπουργεία και ισοπέδωσε την υπαλληλική ιεραρχία εγκαθιστώντας σμήνη χρυσοπληρωμένων κομματανθρώπων ως υπουργικών «συμβούλων».
Και ο λαός επιβραβεύει αυτόν τον φασιστοειδή κομματικό ολοκληρωτισμό διατηρώντας στο πολιτικό προσκήνιο τους αυτουργούς. Ο ίδιος λαός χαρίζει δεύτερη τετραετία σε μια κυβέρνηση που υποσχέθηκε «επανίδρυση του κράτος», του διαλυμένου από εικοσάχρονη φαυλότητα, ενώ δεν έκαναν τίποτε άλλο οι επανεκλεγέντες από το να στήσουν τη δική τους φαυλεπίφαυλη, αναιδέστατη καμαρίλα.
Ποιος θα μπορούσε να πραγματοποιήσει τον χωρισμό της κυβέρνησης από το κράτος στην Ελλάδα;
Από τα πολιτικά κόμματα είναι παρανοϊκό να περιμένουμε τέτοια πρωτοβουλία. Τα δύο λεγόμενα «κόμματα εξουσίας» απέδειξαν επανειλημμένα ότι λειτουργούν μόνο με τη λογική και τον στόχο να συγκροτούν διαδοχικά το δικό του κομματικό το καθένα κράτος. Τα δε δύο του μεταπρατικού μαρξισμού κόμματα συντηρούν την ιδεολογία (και τη νοοτροπία και τις πρακτικές) που γέννησαν την ύβρι, το κομματικό κράτος.
Για να γίνει ο χωρισμός της κυβέρνησης από το κράτος χρειαζόμαστε καινούργιο Σύνταγμα, επομένως σύγκληση Συντακτικής Συνέλευσης που θα δώσει στη χώρα νέο καταστατικό χάρτη, αναιρετικό των προϋποθέσεων της κομματοκρατίας. Αν εμφανιστεί ένα καινούργιο κόμμα που θα επαγγελθεί αυτή τη σύγκληση Συντακτικής Συνέλευσης και θα περιμένει, μέσα στο πλαίσιο του σημερινού τρόπου εκλογικής διαδικασίας, την ψήφο του λαού για να πραγματοποιήσει τον στόχο του, σίγουρα θα πρόκειται για σύμπραξη ιδεόληπτων αφελών: Είναι λογικά και πραγματικά αδύνατο να επιτρέψει η κομματοκρατία (παντοδύναμο σήμερα και ολοκληρωτικών μεθόδων καθεστώς) την επιβίωση σοβαρού πολιτικού σχήματος που να την υπονομεύσει. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να εξουδετερωθεί ένα τέτοιο εγχείρημα και ο αποτελεσματικότερος είναι η διακωμώδησή του.
Αλλά και να γινόταν δυνατό να φτάσουμε θαυματουργικά στο στάδιο να μπορεί να συγκληθεί συντακτική καινούργιου Συντάγματος εθνοσυνέλευση, πώς θα επιλέγονταν τα μέλη της; Η προσφυγή σε κάλπες είναι μέθοδος εντελώς, μα εντελώς αφερέγγυα σήμερα. Η ελλαδική κοινωνία αποδείχνει σταθερά και κατά συρροήν ότι δεν μπορεί να ξεχωρίσει ποιότητες, να εκτιμήσει την ανθρώπινη αξιοσύνη και ωριμότητα. Θα έστελνε σε μια Συντακτική Εθνοσυνέλευση ηθοποιούς και πάλι των τηλεοπτικών σίριαλ, μπασκετμπολίστες, προπονητές, εκφωνητές του ποδοσφαίρου στο ραδιόφωνο, λαϊκές τραγουδίστριες.
Όσο τα τηλεοπτικά κανάλια παραμένουν έξω από κάθε κοινωνικό έλεγχο, όργανα χειραγώγησης της ελλαδικής κοινωνίας από οργανωμένα, διαπλεκόμενα με την κομματοκρατία συμφέροντα, κάθε εκλογική διαδικασία θα είναι φενάκη. Μην ξεχνάμε ότι η ελλαδική κοινωνία έχει ένα απελπιστικά μεγάλο ποσοστό λειτουργικώς αναλφαβήτων. Και φαινόμενα εξηλιθίωσης μεγάλων μαζών πληθυσμού εφιαλτικά.
Ένα καινούργιο Γουδί (βραχυχρόνιο μεταπολιτευτικό κίνημα και όχι πραξικόπημα δικτατορίας στρατιωτικών) αποκλείεται: Θα έθετε αμέσως την Ελλάδα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεπιφέροντας κατάρρευση κάθε κρατικής λειτουργίας. Και επιπλέον, το μέσο επίπεδο καλλιέργειας και οξύνοιας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων μοιάζει, στις δημόσιες εκφάνσεις του, πολύ χαμηλό. Δεν μπορούν πια οι στρατιωτικοί να πυροδοτήσουν και να εκφράσουν κοινωνική έκρηξη.
Το τελευταίο ενδεχόμενο για μεταπολιτευτική αλλαγή είναι μια εθνική καταστροφή: Να επιβάλει η Υπερδύναμη ένα καινούργιο μακεδονικό Κόσοβο με πρωτεύουσα τη Θεσσαλονίκη ή να προσαρτήσει η Τουρκία τη δυτική Θράκη και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Τότε ίσως συμβεί η κοινωνική έκρηξη που θα στείλει στο σπίτι τους (ή στον Κορυδαλλό) τις σημερινές, εγκληματικής ιδιοτέλειας και αηδιαστικής φαυλότητας πολιτικές «δυνάμεις» και θα προκύψει Συντακτική Εθνοσυνέλευση, καινούργιο Σύνταγμα, κράτος χωρισμένο από την κυβέρνηση.
Υπάρχει κάτι χειρότερο από το να πεθάνει ιστορικά ένας λαός: Να νομίζει ότι ζει παρακολουθώντας καθημερινά, για κάποιες δεκαετίες, την κηδεία του.