Ο έρωτας με την πρώτη ματιά δεν είναι παραμύθι, υποστηρίζουν αμερικανοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Σύμφωνα με μελέτη τους, η ματιά που ρίχνουμε στο άτομο το οποίο έχουμε απέναντί μας είναι ικανή να «ξεδιπλώσει» τα πραγματικά μας συναισθήματα.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι όταν το βλέμμα των εθελοντών
επικεντρωνόταν στο πρόσωπο αγνώστων, οι ίδιοι ένιωθαν συναισθήματα αγάπης και
έβλεπαν τους απέναντί τους ως πιθανούς συντρόφους. Αντίθετα, η περιπλάνηση του
βλέμματος στο σώμα των αγνώστων υποδήλωνε σεξουαλική επιθυμία.
«Παρά το γεγονός ότι γνωρίζουμε λίγα γύρω από την επιστήμη
του κεραυνοβόλου έρωτα, ή γύρω από τη διαδικασία του πώς ερωτευόμαστε
γενικότερα, τα συγκεκριμένα μοτίβα οπτικής επικοινωνίας θα μπορούσαν να
προσφέρουν σημαντικά στοιχεία σχετικά με αυτοματοποιημένες διαδικασίες
προσοχής, όπως π.χ. το βλέμμα, και το πώς αυτό διαφοροποιείται ανάλογα με τα
συναισθήματα που νιώθουμε για τον απέναντί μας» εξηγεί η επικεφαλής της μελέτης
δρ Στέφανι Κατσιόπο.
Εξετάζοντας αναλυτικά την όλη διαδικασία, οι ερευνητές
κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αυτοματοποιημένη απόφαση περί αγάπης ή
σεξουαλικής επιθυμίας, λαμβάνεται μέσα σε μόλις μισό δευτερόλεπτο, δίνοντας
διαφορετικό «δρομολόγιο» κάθε φορά στο βλέμμα.
Προηγούμενη μελέτη με επικεφαλής τη δρα Κατσιόπο είχε δείξει
ότι αγάπη και πόθος ενεργοποιούν διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου.
Το «βλέμμα» της καρδιάς
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ειδικοί πραγματοποίησαν δύο
πειράματα με σκοπό να εξετάσουν τις δύο διαφορετικές συναισθηματικές
καταστάσεις - της αγάπης και του πόθου -, που εμφανίζονται ιδιαίτερα
«μπερδεμένες» μεταξύ τους. Στις δοκιμές έλαβαν μέρος φοιτητές (άνδρες και
γυναίκες) από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης, από τους οποίους ζητήθηκε να δουν
μια σειρά από ασπρόμαυρες φωτογραφίες αγνώστων.
Στο πρώτο μέρος της μελέτης, οι ερευνητές έδειξαν στους
συμμετέχοντες φωτογραφίες νέων, ενηλίκων αμφιφυλόφιλων ζευγαριών που
κοιτάζονταν μεταξύ τους.
Στο δεύτερο μέρος, τους έδειξαν φωτογραφίες προφίλ
εμφανίσιμων ατόμων του αντίθετου φίλου. Καμία από τις φωτογραφίες δεν εμφάνιζε
γύμνια ή είχε σεξουαλικά υπονοούμενα.
Και στις δύο δοκιμές, οι εθελοντές βρίσκονταν καθισμένοι
μπροστά σε μια οθόνη ηλεκτρονικού υπολογιστή. Οι ερευνητές τους ζήτησαν να
κοιτάξουν τα διαφορετικά άτομα που εμφανίζονταν στην οθόνη και να δηλώσουν όσο
ταχύτερα μπορούσαν, κατά πόσο οι εικονιζόμενοι τους ξυπνούσαν συναισθήματα
πόθου ή αγάπης.
Η αγάπη «γράφεται»
Βάσει των ευρημάτων, φάνηκε ότι δεν υπήρχε σημαντική διαφορά
ανάμεσα στον χρόνο που χρειάζονταν οι εθελοντές για να προσδιορίσουν την αγάπη
ή τον πόθο. Κάτι τέτοιο, κατά τους επιστήμονες, υποδεικνύει ότι ο εγκέφαλος
είναι σε θέση να επεξεργάζεται και τις δύο συναισθηματικές καταστάσεις το ίδιο
γρήγορα. Ωστόσο, αναλύοντας τα μοτίβα της οπτικής τους επικοινωνίας με τη
βοήθεια τεχνολογίας ανίχνευσης του βλέμματος, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η
συναισθηματική κατάσταση των συμμετεχόντων καταγραφόταν στα… μάτια τους.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι εθελοντές δήλωναν ότι
ένιωθαν συναισθήματα αγάπης απέναντι στο άτομο που έβλεπαν κάθε φορά, έτειναν
να επικεντρώνονται στο πρόσωπό του. Στις περιπτώσεις του πόθου από την άλλη
πλευρά, έτειναν να επικεντρώνουν το βλέμμα τους σε κάποιο σημείο του σώματος
του εικονιζόμενου. Το ίδιο φάνηκε να ισχύει και στους άνδρες και στις γυναίκες.
«Προσδιορίζοντας τα
μοτίβα οπτικής επικοινωνίας γύρω από συγκεκριμένα ερεθίσματα που σχετίζονται με
συναισθήματα αγάπης, η μελέτη θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλλει στην
ανάπτυξη ενός βιοδείκτη που να υποδεικνύει τη διαφοροποίηση των συναισθημάτων
ανάμεσα στην αγάπη και στη σεξουαλική επιθυμία» τονίζει ο Τζον Κατσιόπο,
διευθυντής του Κέντρου Γνωστικής και Κοινωνικής Νευροεπιστήμης του
πανεπιστημίου και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης. «Η παρακολούθηση του
βλέμματος θα μπορούσε να αποτελέσει ένα νέο εργαλείο διάγνωσης στον τομέα της
ψυχιατρικής ή της θεραπείας και της συμβουλευτικής ζευγαριών» καταλήγει ο
ειδικός.
Τα ευρήματα των αμερικανών ερευνητών παρουσιάστηκαν στο
επιστημονικό έντυπο «Psychological Science».
Το Βήμα
